Doppelgänger มีจริง?! ตำนาน "ร่างคู่" ถ้าเจอตัวเองบนท้องถนน อย่าทัก ลางร้ายเล่นถึงตาย!

6 days ago 4

Doppelgänger ตำนานชวนขนลุกของ “ร่างคู่” ฝาแฝดแห่งความตาย คนแปลกหน้าที่หน้าเหมือนกันเป๊ะ มีคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์แล้ว ทำไมถึงมี “ตัวตนอีกคน” ของเราอยู่บนโลก?

"ร่างคู่" หรือที่เรียกว่า Doppelgänger คือปรากฏการณ์แปลกประหลาดที่หลายคนต้องขนลุก เมื่อคุณได้พบคนแปลกหน้าที่หน้าตา ท่าทาง หรือแม้แต่น้ำเสียงคล้ายคุณราวกับฝาแฝด แม้จะไม่มีความเกี่ยวข้องทางสายเลือดเลยก็ตาม ในความเชื่อพื้นบ้านหลายแห่ง การเจอ “ตัวเองอีกคน” ถือเป็นลางร้าย นำพาความโชคร้ายหรือการเจ็บป่วยมาให้ แต่ในโลกวิทยาศาสตร์ มีคำอธิบายที่ต่างไปอย่างสิ้นเชิง และสมเหตุสมผลมากกว่า

ต้นกำเนิดของความเชื่อนี้

คำว่า Doppelgänger (ด็อพเพิลเกงเกอร์) มาจากภาษาเยอรมัน แปลว่า “ผู้ที่เดินคู่กัน” ตำนานพื้นบ้านเยอรมันเชื่อว่า หากใครเห็นร่างคู่ของตนเอง นั่นเป็นลางร้าย อาจหมายถึงอุบัติเหตุหรือความตายที่ใกล้เข้ามา มีเรื่องเล่าลี้ลับชวนขนลุกมากมายที่ทำให้ผู้คนหวาดกลัว เช่น

ควีนอลิซาเบธที่ 1 ว่าก่อนถึงวันสิ้นพระชนม์ พระองค์เคยเห็น “ร่างคู่” ของพระองค์เองนอนแน่นิ่งบนเตียง เปื้อนซีด หนาวสั่น และซีดไปทั้งร่าง คล้ายศพที่จัดโดยพิธีกรรมนิยม เจ้าตัวรู้สึกว่าภาพนี้เป็นลางลบอย่างคาดไม่ถึง แล้วไม่นานหลังจากนั้น พระราชินีสิ้นพระชนม์ในช่วงต้นปี ค.ศ. 1603
แคเธอรีนมหาราช (Catherine the Great) เคยเห็นดวงเงาตัวเองนั่งบนบัลลังก์ ก่อนเธอจะสลบและสิ้นพระชนม์ในเวลาต่อมา

เพอร์ซี บายช์ เชลลีย์ (Percy Bysshe Shelley) กวีโรแมนติกพบ Doppelgänger ที่ชี้ไปทางทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และไม่นานก็ประสบอุบัติเหตุทางน้ำเสียชีวิต
อับราฮัม ลินคอล์น (Abraham Lincoln) มักเห็นภาพเงาอีกตัวหนึ่งในกระจกที่ดูซีดเซียว ซึ่งภรรยาเชื่อว่าเป็นลางบอกว่าเขาจะไม่รอดจากวาระที่สองของการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี

ในขณะที่ตำนานอ้างถึงเวทมนตร์และชะตากรรม วิทยาศาสตร์กลับเสนอเหตุผลที่ “ธรรมดา” กว่านั้น โดยให้คำอธิบายของเรื่องนี้ว่า “ร่างคู่” คือผลจากความบังเอิญทางพันธุกรรม นั่นเอง

งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Cell Reports ปี 2022 โดยทีมนักวิทยาศาสตร์ที่นำโดย Dr. Manel Esteller จากสเปน ได้ศึกษาคู่คนหน้าเหมือน 32 คู่ ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องทางสายเลือดเลย แต่มีลักษณะหน้าตาเหมือนกันอย่างไม่น่าเชื่อ ทีมงานตรวจ DNA ของแต่ละคู่ และพบว่าพวกเขามียีนบางตัวที่เหมือนกันมากกว่าคนทั่วไปอย่างมีนัยสำคัญ

ทำไมคนไม่เกี่ยวข้องกันถึงหน้าเหมือนกันได้?

แม้โลกจะมีประชากร 7 พันล้านคน แต่พันธุกรรมของมนุษย์ไม่ได้หลากหลายเท่าที่คิด เรามียีนเพียงราว 20,000 – 25,000 ยีนเท่านั้น และยีนเหล่านี้มีรูปแบบจำกัด

นั่นหมายความว่า ความเป็นไปได้ที่คนสองคนซึ่งไม่เกี่ยวข้องกัน จะมีชุดพันธุกรรมที่คล้ายกันจนทำให้มีรูปลักษณ์เหมือนกัน จึงสามารถเกิดขึ้นได้จริง โดยเฉพาะอย่างยิ่งลักษณะอย่างความสูง น้ำหนัก โครงหน้า หรือดัชนีมวลกาย (BMI)

Dr. Esteller ยังอธิบายว่า แม้พันธุกรรมจะซับซ้อน แต่ก็มี "แม่พิมพ์จำกัด" ในการสร้างรูปหน้าคน จึงมีโอกาสเกิดการ “ซ้ำกัน” ได้

เจอร่างคู่ = ลางร้ายจริงไหม?

จากมุมมองทางวิทยาศาสตร์ การเจอคนหน้าเหมือนไม่เกี่ยวอะไรกับโชคชะตาเลย ความรู้สึกตกใจหรือช็อกเมื่อเห็น “ตัวเอง” บนถนน สามารถอธิบายได้จากมุมจิตวิทยา เพราะสมองมนุษย์มีแนวโน้มจะจดจำและตอบสนองต่อใบหน้าคล้ายกันโดยอัตโนมัติ

ท้ายที่สุด “ร่างคู่” หรือ Doppelgänger ไม่ใช่ปริศนาลี้ลับ แต่เป็นผลจากการสุ่มทางชีววิทยา แม้โอกาสจะน้อยมาก แต่ก็เกิดขึ้นได้ และเป็นสิ่งที่ย้ำเตือนถึงความซับซ้อนและน่าอัศจรรย์ของพันธุกรรมมนุษย์ ยิ่งเราศึกษามากขึ้น เราก็ยิ่งเข้าใจว่า “ตัวตน” ของแต่ละคนนั้น เกิดจากส่วนผสมของยีนที่อาจซ้ำกับใครบางคนในโลกนี้โดยบังเอิญ