3 คำพูดที่เด็ก EQ ต่ำมักพูดซ้ำ! หากลูกคุณพูดครบ ต้องรีบปรับแนวทางเลี้ยงดูทันที!
ในยุคที่พ่อแม่ส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับการเลี้ยงลูกให้ฉลาด เรียนเก่ง หลายคนกลับละเลย EQ หรือความฉลาดทางอารมณ์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญไม่แพ้ IQ ในการพัฒนาเด็กให้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ประสบความสำเร็จทั้งด้านชีวิตและการทำงาน
เด็กที่มี EQ สูงมักจะรู้จักควบคุมอารมณ์ เข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น รู้จักฟัง และมีทักษะในการแก้ไขปัญหาอย่างยืดหยุ่น ในทางกลับกัน เด็กที่มี EQ ต่ำ มักจะแสดงออกทางคำพูดหรือพฤติกรรมที่สะท้อนความไม่เข้าใจอารมณ์ของตนเองและคนรอบข้าง รวมถึงชอบพูดคำพูดที่เป็นสัญญาณเตือนว่าควรได้รับการดูแลและปรับแนวทางเลี้ยงดู
บทความนี้จะพาไปดู 3 ประโยคที่เด็ก EQ ต่ำมักพูดซ้ำ พร้อมคำแนะนำสำหรับพ่อแม่ในการรับมืออย่างสร้างสรรค์ เพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางอารมณ์ให้ลูกตั้งแต่วันนี้
“พ่อ/แม่ทำอะไรกับหนูไม่ได้หรอก”
คำพูดที่ฟังดูเหมือนท้าทายนี้ ไม่ใช่แค่เรื่องของการดื้อหรือไม่เชื่อฟังเท่านั้น แต่เป็นสัญญาณว่าลูกอาจกำลังขาดความเคารพต่อพ่อแม่ และยังไม่เข้าใจถึงขอบเขตในความสัมพันธ์กับผู้ใหญ่
หากเด็กพูดคำนี้บ่อยๆ ด้วยท่าทีแข็งกร้าว หรือไม่ให้ความร่วมมือ นั่นอาจแสดงว่าเขายังขาดความสามารถในการควบคุมอารมณ์ และเริ่มพัฒนา “อีโก้” ที่ใหญ่เกินวัย ซึ่งหากไม่ได้รับการแก้ไข อาจนำไปสู่พฤติกรรมต่อต้านสังคม หรือไม่สามารถปรับตัวในกลุ่มเพื่อนเมื่อโตขึ้น
แนวทางของพ่อแม่คือ หลีกเลี่ยงการดุด่าหรือใช้ความรุนแรง แต่ควรรอให้ลูกสงบก่อน แล้วจึงพูดคุยอย่างจริงใจ ให้เขาเห็นผลกระทบจากคำพูดนั้น พร้อมทั้งสอนวิธีสื่อสารอารมณ์อย่างเหมาะสม
“แค่นี้ก็ทำไม่ได้เหรอ!”
คำพูดดูแคลนแบบนี้ เป็นอีกหนึ่งสัญญาณของการขาดความเข้าใจและความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เด็กอาจยังไม่สามารถเข้าใจว่าแต่ละคนมีความสามารถไม่เท่ากัน และยังขาดทักษะในการสนับสนุนหรือให้กำลังใจผู้อื่น
การพูดในลักษณะตำหนิแบบนี้ นอกจากจะสะท้อน EQ ที่ยังไม่พัฒนาแล้ว ยังทำให้เด็กมีแนวโน้มกลายเป็นคนไม่อดทน ไม่เปิดใจ และมีปัญหาในการทำงานเป็นทีมในอนาคต
แนวทางของพ่อแม่คือ หมั่นชี้ให้ลูกเห็นมุมมองของผู้อื่น ส่งเสริมให้รู้จักคำว่า “เข้าใจ” มากกว่าการ “ตัดสิน” และหลีกเลี่ยงการวิจารณ์คนอื่นให้ลูกเห็นหรือได้ยิน เช่น “งานง่ายแค่นี้ยังทำไม่ได้อีก!”
“ไม่ใช่หน้าที่ของหนู”
แม้คำพูดนี้อาจฟังดูเหมือนปกติในสายตาบางคน แต่แท้จริงแล้วสะท้อนถึงทัศนคติที่ขาดความรับผิดชอบ และไม่พร้อมมีส่วนร่วมในกิจกรรมส่วนรวม เด็กที่มักพูดคำนี้ อาจกำลังพัฒนาเป็นคนที่มองโลกในมุมของตัวเอง และไม่สนใจความต้องการของผู้อื่น
หากไม่สอนให้ลูกรู้จัก "หน้าที่" และ "ความร่วมมือ" ตั้งแต่ยังเล็ก เมื่อโตขึ้นเขาอาจกลายเป็นคนที่ไม่พร้อมทำงานร่วมกับผู้อื่น และยากในการสร้างความสัมพันธ์เชิงบวกในสังคม
แนวทางของพ่อแม่คือ ใช้สถานการณ์จริงในชีวิตประจำวันเป็นตัวอย่าง ฝึกให้ลูกรู้จักช่วยเหลือเล็กๆ น้อยๆ เช่น เก็บจานหลังทานข้าว หรือช่วยจัดของ ให้รู้ว่า "การมีส่วนร่วม" คือเรื่องที่ทุกคนทำได้ ไม่ว่าเล็กหรือใหญ่
คำพูดทั้ง 3 ประโยคข้างต้น อาจดูเหมือนเรื่องเล็ก แต่จริงๆ แล้วคือ “เสียงสะท้อนจากภายใน” ที่บอกว่าลูกของคุณกำลังต้องการคำแนะนำที่ถูกต้อง หากพ่อแม่เพียงแค่ดุด่า หรือละเลยโอกาสในการสอน ลูกก็จะไม่ได้รับเครื่องมือที่จำเป็นสำหรับการเติบโตอย่างมั่นคงทั้งด้านจิตใจและพฤติกรรม
ดังนั้น อย่ารอให้สายเกินไป เพราะการปลูกฝัง EQ เป็นทักษะที่ฝึกได้ และควรเริ่มตั้งแต่วันนี้ ผ่านการสื่อสารที่อ่อนโยน ความเข้าใจ และการเป็นแบบอย่างที่ดีของพ่อแม่ เพราะเมื่อเด็กมี EQ สูง เขาจะเติบโตเป็นคนที่เข้มแข็งทั้งภายใน และเป็นที่รักของคนรอบข้าง