ภัยเงียบ "ผลไม้" กินผิดวิธีชีวิตเปลี่ยน กลายเป็นกับดักสุขภาพ น้ำหนักขึ้น ไขมันพอกตับไม่รู้ตัว
หลายคนเชื่อว่าการกินผลไม้มาก ๆ จะยิ่งดีต่อสุขภาพ เพราะผลไม้มีวิตามิน ไฟเบอร์ และสารต้านอนุมูลอิสระ แต่แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจากไต้หวัน ดร.หลิว ป๋อเหริน (Dr. Liu Bo-Ren) ออกมาเตือนว่า ผลไม้อาจกลายเป็น “กับดักสุขภาพ” ได้เช่นกัน
ผลไม้เป็นแหล่งของคาร์โบไฮเดรตชนิดหนึ่ง ซึ่งมีน้ำตาลฟรุกโตสเป็นส่วนประกอบ เมื่อร่างกายรับเข้าไปมากเกินไป ตับจะเปลี่ยนน้ำตาลฟรุกโตสเหล่านี้ไปเป็นไขมัน ทำให้เกิดภาวะไขมันพอกตับ ภาวะดื้อต่ออินซูลิน หรือแม้กระทั่งน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
ตัวอย่างกรณีจริง มีหญิงวัยใกล้ 60 ปีคนหนึ่งที่กลับไปตรวจสุขภาพและยอมรับว่า น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แต่เธอบอกกับคุณหมอว่า:
“ฉันชอบกินผลไม้มาก วันหนึ่งกินตั้ง 5-6 ชนิด รวมแล้วประมาณ 5-6 ส่วนต่อวัน แบบนี้ถือว่ามากไปไหม?”
เธอคิดว่าผลไม้ทุกชนิดล้วนมีประโยชน์ และถ้าไม่กินก็เหมือนขาดอะไรไป
ดร.หลิวชี้แจงว่า ผลไม้มีประโยชน์เพราะอุดมด้วยวิตามิน C, A, E และสารต้านอนุมูลอิสระ แต่ไม่ควรมองข้ามว่าผลไม้ก็คือแหล่งน้ำตาลเช่นกัน ถ้ากินมากเกินไป จะส่งผลเสียต่อสุขภาพ
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผลไม้ที่มีน้ำตาลสูงและค่า GI (ดัชนีน้ำตาล) สูง เช่น กล้วย องุ่น สับปะรด มะม่วง หากกินครั้งละมาก ๆ หรือกินตอนท้องว่าง หรือกินเป็นของหวานหลังอาหารทันที จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งขึ้นรวดเร็ว เสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพระยะยาว
เพื่อป้องกันกับดักสุขภาพจากผลไม้ ดร.หลิวแนะนำ 2 หลักการสำคัญ ที่ควรจำไว้เสมอ:
-
คุณภาพสำคัญกว่าปริมาณ เลือกชนิดผลไม้ที่ดีต่อสุขภาพ เช่น บลูเบอร์รี่ กีวี ฝรั่ง ซึ่งมีค่า GI ต่ำ แทนการกินมาก ๆ โดยไม่เลือกชนิด
-
รู้จักควบคุมและพิจารณาตัวเอง ถ้าการกินผลไม้เริ่มกลายเป็นความเคยชินหรือการเสพติด ต้องย้อนกลับมาทบทวนว่าเรากำลังกินเพื่อสุขภาพจริงหรือไม่
ทั้งนี้ ดร.หลิวแนะนำให้กินผลไม้วันละประมาณ 2–3 ส่วน ก็เพียงพอ โดยหลีกเลี่ยงการกินผลไม้ปริมาณมากในคราวเดียว
ผลไม้ 1 ส่วนคืออะไร?
ผลไม้ 1 ส่วน หมายถึง ปริมาณผลไม้ที่ให้พลังงานประมาณ 60 กิโลแคลอรี หรือคาร์โบไฮเดรตประมาณ 15 กรัม ซึ่งเพียงพอต่อความต้องการของร่างกายในแต่ละมื้อโดยไม่ส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดมากเกินไป
ปริมาณ 1 ส่วนของผลไม้แต่ละชนิดมีความแตกต่างกันตามขนาดและประเภท ตัวอย่างดังนี้:
ตัวอย่างปริมาณผลไม้ 1 ส่วน
-
ผลไม้ขนาดเล็ก (เช่น องุ่น ลองกอง ลำไย ลิ้นจี่) 6-8 ผล
-
ผลไม้ขนาดกลาง (เช่น กล้วย ส้ม ชมพู่ น้อยหน่า มะเฟือง พุทรา ละมุด แอปเปิ้ล สาลี่) 1-2 ผล
-
ผลไม้ขนาดใหญ่ (เช่น แตงโม สับปะรด มะละกอ แคนตาลูป) 6-8 ชิ้นคำ
-
ผลไม้อื่น ๆ
-
เงาะ 4 ผล
-
ลิ้นจี่จักรพรรดิ 4 ผล
-
มังคุด 4 ผล
-
แก้วมังกร ¼ ผล
-
ทุเรียน ¼ เม็ดกลาง
-
ฝรั่ง ½ ผล
-
มะม่วง ½–¼ ผล
-
ขนุน 2 ยวง
-
ส้มโอ 2 กลีบ
-