อย่าสับสน! "แพ้ภูมิ" ภัยเงียบที่กำลังระบาด ไม่ใช่ภูมิแพ้ หมอชี้ชัด "โรคพุ่มพวง" คือแบบไหน?

3 weeks ago 11

หมอชี้แจงชัด! "แพ้ภูมิ" ไม่ใช่ "ภูมิแพ้" โรคคล้ายชื่อ แต่อันตรายต่างกันมาก

วันที่ 25 พฤษภาคม 2565 โลกโซเชียลให้ความสนใจอย่างมาก หลัง นพ.วีรพันธ์ สุวรรณนามัย หรือที่รู้จักในชื่อ “หมอวี” ศัลยแพทย์ระบบประสาท และสมาชิกวุฒิสภา ได้โพสต์คลิปให้ความรู้ผ่าน TikTok (@dr.v_official) อธิบายความแตกต่างระหว่าง “โรคภูมิแพ้” และ “โรคแพ้ภูมิตัวเอง” ซึ่งหลายคนยังสับสนเพราะชื่อคล้ายกัน แต่แท้จริงแล้วมีความแตกต่างอย่างสิ้นเชิง

"ภูมิแพ้" คืออะไร? หมอวีอธิบายว่า โรคภูมิแพ้ (Allergy) คือภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองมากเกินไปต่อสิ่งที่ไม่เป็นอันตราย เช่น เกสรดอกไม้ ไรฝุ่น อาหารบางชนิด หรือขนสัตว์ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น จาม, คัดจมูก, หายใจไม่ออก, ผื่นขึ้น หรือในรายที่แพ้รุนแรงอาจถึงขั้น ช็อกและเสียชีวิตได้

สาเหตุ เกิดจากการที่ภูมิคุ้มกันเข้าใจผิดว่าสิ่งเหล่านี้เป็นศัตรู จึงปล่อยสารออกมาเพื่อป้องกัน ส่งผลให้เกิดการอักเสบหรืออาการแพ้ตามมา

แนวทางการรักษา ได้แก่ การหลีกเลี่ยงสารที่แพ้ การใช้ยาต้านฮิสตามีน หรือการฉีดวัคซีนเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกัน

แล้ว “แพ้ภูมิ” ล่ะ? อันตรายแค่ไหน? ในทางกลับกัน “โรคแพ้ภูมิตัวเอง” หรือ โรคภูมิคุ้มกันทำร้ายตัวเอง (Autoimmune disease) เป็นภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันเข้าใจผิดว่า “เซลล์ของร่างกายตัวเอง” เป็นศัตรู แล้วโจมตีอวัยวะต่างๆ ทำให้เกิดโรคเรื้อรังตามอวัยวะที่ถูกทำลาย เช่น ไทรอยด์อักเสบ, ลำไส้อักเสบ, ข้ออักเสบรูมาตอยด์, โรคสะเก็ดเงิน หรือโรคพุ่มพวง (SLE) ที่ร่างกายถูกทำลายหลายระบบพร้อมกัน

สาเหตุของโรคแพ้ภูมิ อาจเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น พฤติกรรมการใช้ชีวิต, ความเครียดสะสม, การพักผ่อนไม่เพียงพอ, การขาดวิตามิน D หรือแม้แต่การรับประทานอาหารที่กระตุ้นภูมิ

แนวทางการรักษา ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยใช้ยา “กดภูมิคุ้มกัน” เพื่อลดการทำร้ายอวัยวะของร่างกาย

ท้ายที่สุดต้องย้ำว่า ชื่อคล้าย แต่อันตรายต่าง! แม้ “ภูมิแพ้” และ “แพ้ภูมิ” จะฟังดูคล้ายกัน แต่เนื้อหาของโรคแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง ทั้งในด้านอาการ สาเหตุ และวิธีการรักษา ผู้ที่มีอาการผิดปกติควรรีบพบแพทย์ เพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง อย่ารอให้สายเกินไป