เช็กสัญญาณ "โรคหลอดเลือดสมอง" ผู้ป่วยหลายคนมีอาการเล็กๆ "เตือนล่วงหน้า" อย่าละเลยเด็ดขาด
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) มักเกิดขึ้นอย่างกะทันหันและเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของโลก ซึ่งในความเป็นจริง ผู้ป่วยหลายรายแสดงอาการเตือนล่วงหน้า หากได้รับการวินิจฉัยและรักษาทันเวลา อาจช่วยป้องกันอาการรุนแรงได้
43% มีสัญญาณเตือนก่อน
นพ.เลอวัน เตวียน จากโรงพยาบาลตัมอันห์ โฮจิมินห์ เปิดเผยว่า 43% ของผู้ป่วยเคยมีอาการ “TIA” หรือ Transient Ischemic Attack ในภาษาไทยเรียกว่า ภาวะขาดเลือดไปเลี้ยงสมองชั่วคราว หรือที่หลายคนรู้จักกันในชื่อว่า “อัมพฤกษ์ชั่วคราว” เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อสมองได้รับเลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอชั่วครู่ ซึ่งทำให้เกิดอาการคล้ายโรคหลอดเลือดสมอง แต่จะ หายเองได้ภายในไม่กี่นาทีถึงไม่เกิน 24 ชั่วโมง โดยไม่มีความเสียหายถาวรต่อสมอง
โดยผู้ป่วยจะมีอาการ TIA ภายในหนึ่งสัปดาห์ก่อนเกิดโรคหลอดเลือดสมองจริง
สัญญาณเตือนล่วงหน้าที่ไม่ควรมองข้าม
อาการเริ่มต้นอาจไม่ชัดเจน เช่น ปวดศีรษะ รู้สึกชาบริเวณร่างกาย หรือเหมือนมีมดไต่ แต่เป็น “ช่วงเวลาทอง” ที่ควรรีบไปโรงพยาบาลทันทีเพื่อรับการตรวจและป้องกันไม่ให้รุนแรง
หนึ่งในวิธีจดจำอาการเบื้องต้นที่ง่ายและแม่นยำ คือ หลัก FAST:
-
F - Face (ใบหน้า): ใบหน้าผิดปกติครึ่งซีก ยิ้มแล้วมุมปากตก
-
A - Arm (แขน): แขนอ่อนแรง ยกแขนสองข้างแล้วข้างหนึ่งตกลง
-
S - Speech (การพูด): พูดไม่ชัด พูดติดอ่าง หรือออกเสียงลำบาก
-
T - Time (เวลา): ถ้าเกิดอาการข้างต้น ต้องรีบพาผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที “เวลา” คือหัวใจสำคัญในการรักษา
นอกจากนี้ อาการบ้านหมุน เดินเซ มองไม่ชัด สมาธิสั้น หรือสับสนกะทันหัน ก็อาจเป็นสัญญาณของโรคหลอดเลือดสมองได้เช่นกัน
ใครคือกลุ่มเสี่ยง?
บุคคลที่มีความเสี่ยงสูงได้แก่:
-
ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
-
ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ ไขมันในเลือดสูง
-
ผู้ที่อ้วน ไม่ออกกำลังกาย สูบบุหรี่ ดื่มสุรา หรือใช้ยาคุมกำเนิดระยะยาว
-
ผู้ที่มีภาวะเครียดเรื้อรัง นอนไม่หลับ หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
วิธีป้องกัน : เริ่มต้นก่อนที่จะสายเกินไป
คุณสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการเปลี่ยนพฤติกรรมชีวิต เช่น:
-
ปรับอาหารการกิน: ลดหวาน มัน เค็ม เพิ่มผัก ผลไม้ ไขมันดีจากปลา
-
ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: อย่างน้อยวันละ 30 นาที
-
ควบคุมน้ำหนัก: เพราะโรคอ้วนเพิ่มโอกาสเส้นเลือดอุดตัน
-
บริหารความเครียด: ฟังเพลง อ่านหนังสือ ทำสมาธิ หรือเดินทางพักผ่อน
-
ตรวจสุขภาพประจำปี: โดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง
อย่าละเลยสัญญาณเล็กๆ ที่อาจบอกโรคใหญ่ การรู้ทัน - รีบดูแล - ไปหาหมอ คือกุญแจสำคัญในการป้องกันและเอาชนะโรคหลอดเลือดสมอง