ตึงเครียด! จีนห้ามส่งออกแร่ไฮเทคไปสหรัฐฯ ตอบโต้มาตรการชิปคอมพิวเตอร์

กระทรวงพาณิชย์จีนประกาศในวันอังคารว่า ได้ใช้คำสั่งห้ามส่งออกแร่แกลเลียม แร่เจอร์เมเนียม แร่พลวง และวัตถุดิบสำหรับสินค้าไฮเทคอื่น ๆ ไปยังสหรัฐฯ เพื่อตอบโต้ที่สหรัฐฯ ใช้มาตรการจำกัดการส่งออกสินค้าที่เกี่ยวข้องกับเซมิคอนดักเตอร์ไปให้จีน

หลิน เจี้ยน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน กล่าวในวันอังคารว่า "จีนได้ยื่นประท้วงต่อสหรัฐฯ เรื่องการปรับมาตรการควบคุมการส่งออกเซมิคอนดักเตอร์ การลงโทษบริษัทจีน และการกดทับกระบวนการทางเทคโนโลยีของจีนเอาไว้อย่างมุ่งร้าย" และว่า "จีนขอต่อต้านอย่างเข้มแข็งต่อหลักการด้านความมั่นคงแห่งชาติที่มากเกินไปของสหรัฐฯ ตลอดจนการละเมิดมาตรการส่งออก และการลงโทษอย่างผิดกฎหมายโดยฝ่ายเดียวต่อบริษัทจีนในระยะยาว"

แร่แกลเลียม แร่เจอร์เมเนียม และแร่พลวง เป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตชิปคอมพิวเตอร์และรถยนต์ และถือว่ามีความสำคัญอย่างยิ่งในด้านความมั่นคงแห่งชาติ ซึ่งปัจจุบัน จีนคือผู้ส่งออกรายใหญ่ของแร่ทั้งสามชนิดนี้

ตั้งแต่กลางปีที่แล้ว จีนกำหนดให้บริษัทผู้ส่งออกแร่ธาตุเหล่านี้ไปยังสหรัฐฯ จะต้องขอใบอนุญาตอย่างเป็นทางการเสียก่อน และเมื่อเดือนสิงหาคมปีนี้ กระทรวงพาณิชย์จีนระบุว่า จะจำกัดการส่งออกแร่พลวงซึ่งใช้ในสินค้าหลายอย่างตั้งแต่แบตเตอรีจนถึงอาวุธยุทธภัณฑ์ รวมทั้งควบคุมการส่งออกแร่แกรไฟต์มากขึ้นด้วย

มาตรการจำกัดการส่งออกที่จีนประกาศในวันอังคาร ยังรวมถึงวัสดุที่มีความแข็งแรงพิเศษ เช่น เพชร และวัสดุสังเคราะห์อื่น ๆ ที่มีความหนาแน่นสูง ซึ่งมักถูกนำไปใช้ในการผลิตเครื่องมือตัดสิ่งของ จานเบรกรถยนต์ และสารเคลือบป้องกันรอยต่าง ๆ

คำประกาศของจีนมีขึ้นหลังจากที่รัฐบาลกรุงวอชิงตันเพิ่มรายชื่อบริษัทจีนอีก 140 แห่งที่ถูกจำกัดการซื้ออุปกรณ์ ซอฟต์แวร์ และชิ้นส่วนที่ใช้ในการผลิตชิปคอมพิวเตอร์​ ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญของอุปกรณ์ไฮเทคต่าง ๆ

เกือบทุกบริษัทที่ได้รับผลกระทบจากมาตรการลงโทษชุดใหม่ของสหรัฐฯ ล้วนตั้งอยู่ในจีน แม้ว่ามีบางแห่งที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และสิงคโปร์

สมาคมผู้ผลิตรถยนต์จีน และสมาคมอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์จีน ต่างมีคำแถลงประท้วงมาตรการล่าสุดของสหรัฐฯ โดยบอกว่าเป็นการละเมิดกฎเกณฑ์เศรษฐกิจแบบการตลาด และหลักการของการแข่งขันอย่างยุติธรรม รวมทั้งบ่อนทำลายเศรษฐกิจและการค้าระหว่างประเทศ ขัดขวางเสถียรภาพของห่วงโซ่อุปทานโลก สร้างอันตรายต่อผลประโยชน์ของทุกประเทศ และยังเป็นการเพิ่มต้นทุนการผลิตให้แก่บริษัทอเมริกันเอง

สำนักงานสำรวจธรณีวิทยาของสหรัฐฯ ระบุว่า อเมริกานำเข้าแร่แกลเลียมและเจอร์มาเนียมจากจีนราวครึ่งหนึ่งของปริมาณการใช้ทั้งหมด โดยสหรัฐฯ เองมีแหล่งแร่ทั้งสองชนิดนี้อยู่แต่ยังไม่เคยนำออกมาใช้

ความขัดแย้งทางการค้าล่าสุดของประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจสองประเทศนี้ เกิดขึ้นในขณะที่ โดนัลด์ ทรัมป์ ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ขู่ว่าจะเพิ่มภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนและประเทศอื่น นำไปสู่ความตึงเครียดทางการค้าและเทคโนโลยีทั่วโลก

• ที่มา: เอพี